Eind jaren 90 wordt gekenmerkt als de ondergang van alle klassieke thema’s. Maar geldt dit voor alle thema’s? Had Space al niet eerder een dalende lijn ingezet?
Space is begonnen in 1978, toen de minifiguren op de markt kwamen. In de beginjaren was Space gericht op de ruimtevaart van destijds met raketvoertuigen en verkenningsvoertuigen. De latere jaren van Classic-Space veranderde dit naar cruisers, robots en verschillende ruimtestations.
Futuron ging direct verder en was in veel opzichten het verlengstuk van Classic-Space. Vanaf de Futuron kwamen er alleen maar sub-thema’s in Space. De eerste antagonisten arriveerden in 1988 in de vorm van Blacktron. Space Police volgde in 1989 met daarna een neutrale fractie in de vorm van M-Tron in 1990. De eerdere sub-thema werden vernieuwd en zo kwam er in 1991 Blacktron 2 (Future Generation) en in 1992 kwam Space Police 2. Daarna kwamen meer diverse sub-thema’s in de vorm van Ice Planet 2002, Spyrius, Unitron, UFO en Insectoids. UFO en Insectoids worden gezien als einde van het oude Space thema, maar is dit wel terecht.
Classic-Space had erg wisselende sets. Vele voertuigen in dit thema zijn vergelijkbaar met elkaar. Futuron was op bepaalde vlakken niet vernieuwend ten opzichte van Classic-Space. Hoewel nieuwe onderdelen (panels voornamelijk) wel voor een nieuw uiterlijk zorgden, waren de voertuigen niet heel vernieuwend. Functionaliteit in sets was wel vernieuwend en kwam voornamelijk door de monorail en introductie van de Blacktron was vernieuwend in kleurenschema, voertuigopbouw en vormen. Blacktron is een van de weinige thema’s met een asymmetrisch ruimteschip. Space Police was ook vernieuwend in voertuigen en vormen. De M-Tron bracht andere functionaliteiten in de bouwwerken.
Dit is waarschijnlijk het punt waarin Space al een dalende lijn heeft ingezet. Blacktron 2 had veel sets, maar een aantal sets waren “vernieuwde” versies van voertuigen van Blacktron 1. De enige echte signatuur van Blacktron 2 was de bolvormige cockpits. Space Police 2 had een vergelijkbare opzet met Space Police 1, maar de uitstraling was veel soberder en had eenvoudige vormen. Ice Planet 2002 was daarentegen wel vernieuwend in kleurgebruik, voertuigen en ging verder met de functionaliteit die geïntroduceerd was bij de M-Tron. Bij Ice Planet 2002 begint iets op te vallen. De Raised Baseplate is geïntroduceerd in de basis, maar dat lijkt te kosten te gaan van de bouw in de sets. Dit is ook te zien bij Spyrius en Unitron in 1994. De voertuigen bij Spyrius zijn prima modellen, maar de voertuigen van Unitron zijn mager. De Spyrius basis is de beste Space set op die type Raised Baseplate, maar dat is niet echt een troost.
In 1996 kwamen er meer grote onderdelen in de sets. Bij de Exploriens werden nieuwe panelen geïntroduceerd. De voertuigen hadden grote onderdelen, maar waren nog wel te vertalen naar functionaliteit van de voertuigen. UFO en Insectoids hadden veel grote onderdelen. Verschillende panelen zijn geïntroduceerd in het UFO thema, maar wedge plates hetzelfde resultaat kunnen geven? Insectoids had nog meer nieuwe onderdelen en voornamelijk grote onderdelen. Het wist eigenlijk de kleuren niet in toom te houden. De opvolgende thema’s hadden te veel grote onderdelen, die het ontwerp niet veel recht deden. Life on Mars en Mars Mission waren niet bepaald geslaagde thema’s. Galaxy Squad en Space Police 3 kwamen allebei met een nieuwe benadering van het Space thema. Voertuigen waren anders, functionaliteit was anders en dat was ook nog beter verwerkt in de sets.
Space heeft veel sub-thema’s gehad. De eerste sub-thema’s hadden de vernieuwing. De tweede golf van sub-thema’s probeerden te vernieuwen met nieuwe onderdelen, wat niet helemaal lukte. In een zekere zin zou gezegd kunnen worden dat de daling al werd ingezet in 1991.